NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
46 - (1997) وحدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة
وسريج بن يونس
(واللفظ لأبي
بكر) قالا:
حدثنا مروان
بن معاوية عن
منصور بن حيان
عن سعيد ابن
جبير قال:
أشهد على ابن
عمر وابن
عباس؛ أنهما
شهدا؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم نهى عن
الدباء
والحنتم
والمزفت
والنقير.
{46}
Bize Ebû Bekr b. Ebî
Şeybe ile Süreye b. Yûnus rivayet ettiler. Lâfız Ebû Bekr'indir. (Dedilerki): Bize
Mervan b. Muaviye, Mansur b. Hayyan'daıı, o da Saîd b. Cübeyr'den naklen
rivayet etti. (şöyle demiş):
İbn-i Ömer'le İbn-i
Abbâs'a şehadet ederim ki, bunlar Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in
dubbâ'. hantem, müzeffet ve nekîr'den nehiy buyurduğuna şahit olmuşlardır.
47 - (1997) حدثنا
شيبان بن
فروخ. حدثنا
جرير (يعني
اين حازم).
حدثنا يعلى بن
حكيم عن سعيد
بن جبير. قال:
سألت ابن عمر
عن نبيذ الجر؟
فقال:
حرم
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم نبيذ
الجر. فأتيت
ابن عباس
فقلت: ألا
تسمع ما يقول
ابن عمر؟ قال:
وما يقول؟
قلت: قال: حرم
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم نبيذ
الجر. فقال:
صدق ابن عمر:
حرم رسول الله
صلى الله عليه
وسلم نبيذ
الجر. فقلت:
وأي شيء نبيذ
الجر؟ فقال:
كل شيء يصنع
من المدر.
[ش
(المدر) هو
التراب].
{47}
Bize Şeyban b. Ferrûh
rivayet etti. (Dediki): Bize Cerir (yâni İbn-i Hazim) rivayet etti. Dediki):
Bize Ya'la b. Hakim, Saîd b. Cübeyr'den rivayet etti. Saîd şöyle demiş:
İbni Ömer'e küp nebizini
sordum da :
— Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) küp
nebizini haram kıldı, dedi. Bunun üzerine İbn-i Abbâs'a geldim. Ve İbn-i
Ömer'in ne dediğini işitmiyor musun? dedim.
— Ne diyor? dedi.
— Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in
küp nebizini haram kıldığını söyledi, dedim. O da :
— İbn-i Ömer doğru söylemiş. Resûlullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) küp nebizini haram kıldı, dedi. Ben :
— Bu küp nebizi nedir? dîye sordum.
— Çamurdan yapılan her
şeydir, cevabını verdi.
48 - (1997) حدثنا
يحيى بن يحيى.
قال: قرأت على
مالك عن نافع،
عن ابن عمر؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم خطب
الناس في بعض
مغازيه. قال
ابن عمر:
فأقبلت نحوه.
فانصرف قبل أن
أبلغه. فسألت:
ماذا قال؟
قالوا: نهى أن
ينتبذ في الدباء
والمزفت.
{48}
Bize Yahya b. Yahya
rivayet etti. (Dediki): Mâlik'e, Nâfi'den dinlediğim. Onun da İbn-i Ömer'den
rivayet ettiği şu hadîsi okudum :
Resulullah Sallallahu
Aleyhi ve Sellem gazalarının birinde cemaate hutbe okumuş... İbn-i Ömer (Demişki):
Ben ona doğru geldim. Fakat ben yanına varmadan oradan ayrıldı. (Oradakilere) :
— Ne söyledi? diye sordum.
— Dubba' ile müzeffet'de nebiz yapılmasını
yasak etti, dediler.
49 - (1997) وحدثنا
قتيبة وابن
رمح عن الليث
بن سعد. ح وحدثنا
أبو الربيع
وأبو كامل
قالا: حدثنا
حماد. ح وحدثني
زهير بن حرب.
حدثنا
إسماعيل.
جميعا عن أيوب.
ح وحدثنا ابن
نمير. حدثنا
أبي. حدثنا
عبيدالله. ح
وحدثنا ابن
المثنى وابن
أبي عمر عن
الثقفي، عن
يحيى بن سعيد. ح
وحدثنا محمد
بن رافع.
حدثنا ابن أبي
فديك. أخبرنا
الضحاك (يعني
ابن عثمان). ح
وحدثني هارون الأيلي.
أخبرنا ابن
وهب. أخبرني
أسامة. كل هؤلاء
عن نافع، عن
ابن عمر. بمثل
حديث مالك.
ولم يذكروا:
في بعض
مغازيه. إلا
مالك وأسامة.
{49}
Bize Kuteybe ile İbn-i
Rumh, Leys b. Sa'd'dan rivayet ettiler. H.
Bize Ebû'r-Rabî ile Ebû
Kâmil de rivayet ettiler. (Dedilerki): Bize Hammad rivayet etti. H.
Bana Züheyr b. Harb dahî
rivayet etti. (Dediki): Bize İsmail rivayet etti. Bunların hepsi Eyyûb'dan
rivayet etmişlerdir. H.
Bize İbn-i Numeyr de
rivayet etti. (Dediki): Bize babam rivayet etti. (Dediki): Bize Ubeydullah rivayet etti. H.
Bize İbn-i Müsennâ ile
İbn-i Ebî Ömer dahî Sekafî'den, o da Yahya b. Saîd'den naklen rivayet ettiler.
H.
Bize Muhammed b. Râfi'
dahi rivayet etti. (Dediki): Bize İbn-i Ebî Füdeyk rivayet etti. (Dediki): Bize
Dahhâk (yâni İbn-i Osman) haber verdi. H.
Bana Harun El-Eyli de
rivayet etti. (Dediki): Bize İbn-i Vehb haber verdi. (Dediki): Bana Usâme haber
verdi. Bu râvilerin hepsi Nâfi'den, o da İbn-i Ömer'den naklen Mâlik'in (19887/48.)
hadîsi gibi rivayette bulunmuşlardır. Ama
«gazalarının birinde»
ifâdesini Malik i!e Usâme'den başkaları anmamıştır.
50 - (1997) وحدثنا
يحيى بن يحيى.
أخبرنا حماد
بن زيد عن ثابت.
قال: قلت لابن
عمر:
نهى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم عن نبيذ
الجر؟ قال
فقال: قد
زعموا ذاك.
قلت: أنهى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم؟ قال: قد
زعموا ذاك.
{50}
Bize Yahya b. Yahya da
rivayet etti. (Dediki): Bize Hammâd b. Zeyd, Sabit'den naklen haber verdi.
(Şöyle demiş): İbn-i Ömer'e
Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) küp nebizini yasak etti mi? diye sordum.
— Öyle söylerler, dedi.
— Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) onu
yasak etti mi? dedim.
— Öyle söylerler, dedi.
(1997) - حدثنا
يحيى بن أيوب.
حدثنا ابن
علية. حدثنا
سليمان التيمي
عن طاوس. قال:
قال رجل لابن
عمر:
أنهى
نبي الله صلى
الله عليه
وسلم عن نبيذ
الجر؟ قال:
نعم. ثم قال
طاوس: والله!
إني سمعته منه.
{…}
Bize Yahya b. Eyyûb rivayet
etti. (Dediki): Bize İbn-i Uleyye rivayet etti. (Dediki): Bize Süleyman
Et-Teymi Tâvüs'dan rivayet etti. (Demişki): Bir adam İbn-i Ömere Nebiyyullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) küp nebizini yasak etti mi? diye sordu. İbn-i
Ömer:
—- Evet! cevâbını verdi.
Bundan sonra Tavus :
Vallahi ben bunu ondan işittim, demiş.
51 - (1997) وحدثني
محمد بن رافع.
حدثنا
عبدالرزاق.
أخبرنا ابن
جريج. أخبرني
ابن طاوس عن
أبيه، عن ابن
عمر؛ أن رجلا
جاءه فقال:
أنهى
النبي صلى
الله عليه
وسلم أن ينبذ
في الجر
والدباء؟ قال:
نعم.
{51}
Bana Muhammed b. Râfi de
rivayet etti. (Dediki): Bize Abdûrrezzak rivayet etti. (Dediki): Bize İbn-i
Cüreyc haber verdi. (Dediki): Bana İbn-i Tavus, babasından, o da İbn-i Ömerden
naklen haber verdiki: İbn-i Ömer'e bir adam gelerek:
Nebi (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem) küp ile dubbâ'da nebiz yapılmasını yasak etti mi? diye sormuş. İbn-i
Ömer:
— Evet! cevâbını vermiş.
52 - (1997) وحدثني
محمد بن حاتم.
حدثنا بهز.
حدثنا وهيب. حدثنا
عبدالله بن
طاوس عن أبيه،
عن ابن عمر؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم نهى عن الجر
والدباء.
{52}
Bana Muhammed b. Hatim
de rivayet etti. (Dediki): Bize Behz rivayet etti. (Dediki): Bize Vüheyb
rivayet etti. (Dediki): Bize Abdullah b. Tavus, babasından, o da İbn-i Ömer'den
naklen rivayet ettiki,
Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) küp ve dubbâ'dan nehiy buyurmuş.
53 - (1997) حدثنا
عمرو الناقد.
حدثنا سفيان
بن عيينة عن إبراهيم
ابن ميسرة؛
أنه سمع طاوسا
يقول: كنت جالسا
عند ابن عمر.
فجاءه رجل
فقال:
أنهى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم عن نبيذ
الجر والدباء
والمزفت؟ قال:
نعم.
{53}
Bize Amru'n-Nâkid rivayet
etti. (Dediki): Bize Süfyân b. Uyeyne, İbrahim b. Meysera'dan naklen rivayet
etti ki: Kendisi Tâvus'u şöyle derken işitmiş:
îbn-i Ömer'in yanında
oturuyordum. Derken ona bir adam gelerek:
— Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) küp,
dubbâ' ve müzeffet nebizini yasak etti mi? diye sordu. İbn-i Ömer :
— Evet! cevâbını verdi.
54 - (1997) حدثنا
محمد بن المثنى
وابن بشار.
قالا: حدثنا
محمد بن جعفر.
حدثنا شعبة عن
محارب بن
دثار. قال:
سمعت ابن عمر
يقول:
نهى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم عن
الحنتم والدباء
والمزفت. قال:
سمعته غير مرة.
{54}
Bize Muhammed b. Müsennâ
ile İbn-i Beşşâr rivayet ettiler. (Dedilerki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivayet
etti. (Dediki): Bize Şu'be, Muharîb b. Disar'dan rivayet etti, (Demişki): Ben
İbn-i Ömer'i şunu söylerken işittim:
Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) hantem, dubbâ' ve müzeffet'den nehiy buyurdu. Ben onu birkaç
defa dinledim.
(1997) - وحدثنا
سعيد بن عمرو
الأشعثي.
أخبرنا عبثر
عن الشيباني،
عن محارب بن
دثار، عن ابن
عمر، عن النبي
صلى الله عليه
وسلم. بمثله.
قال: وأراه
قال: والنقير.
{…}
Bize Said b. Amr
El-Eş'asî de rivayet etti. (Dediki): Bize Abser, Şeybânî'den, o da Muharip b.
Disar'dan, o da İbn-i Ömer'den, o da Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'den
naklen bu hadisin mislini haber verdi.
İbn-i Disar: «Zannederim
İbn-i Ömer nekîr'den de dedi.» demiş.
55 - (1997) حدثنا
محمد بن
المثنى وابن
بشار. قالا:
حدثنا محمد بن
جعفر. حدثنا
شعبة عن عقبة
بن حريث. قال: سمعت
ابن عمر يقول:
نهى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم عن الجر
والدباء
والمزفت. وقال
(انتبذوا في
الأسقية).
{55}
Bize Muhammed b. Müsennâ
ile İbn-i Beşşar rivayet ettiler. (Dedilerki); Bize Muhammed b. Ca'fer rivayet
etti. (Dediki): Bize Şu'be, Ukbe b. Hureys'den rivayet etti. (Demişki): Ben
İbni Ömer'i şunu söylerken işittim:
Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) küp, dubbâ' ve müzeffet'den nehiy buyurdu da:
«Tulumlarda nebiz
yapın!» buyurdular.
56 - (1997) حدثنا
محمد بن
المثنى. حدثنا
محمد بن جعفر.
حدثنا شعبة عن
جبلة. قال:
سمعت ابن عمر
يحدث قال:
نهى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم عن
الحنتمة.
فقلت: ما
الحنتمة؟ قال:
الجرة.
{56}
Bize yine Muhammed o.
Müsenna rivayet etti, (Dediki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivayet etti. (Dediki):
Bize Şu'be; Cebele'den rivayet etti. (Demişki): Ben İbn-i Ömer'i şunu rivayet
ederken dinledim. (Dediki):
Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) hanteme'den nehiy buyurdu. Ben:
— Bu hanteme nedir? dedim.
— Küptür, cevâbını verdi.
57 - (1997) حدثنا
عبيدالله بن
معاذ. حدثنا
أبي. حدثنا
شعبة عن عمرو
بن مرة. حدثني
زاذان. قال:
قلت لابن عمر:
حدثني بما نهى
عنه النبي صلى
الله عليه
وسلم من
الأشربة
بلغتك. وفسره
لي بلغتنا.
فإن لكم لغة
سوى لغتنا.
فقال:
نهى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم عن
الحنتم، وهي
الجرة. وعن
الدباء، وهي
القرعة. وعن المزفت،
وهو المقير.
وعن النقير،
وهي النخلة تنسح
نسحا، وتنقر
نقرا. وأمر أن
ينتبذ في الأسقية.
[ش
(تنسح نسحا)
هكذا هو في
معظم
الروايات:
تنسح، بسين
وحاء مهملتين.
أي تقشر ثم
تنقر فتصير
نقيرا].
{57}
Bize Ubeydullah b. Muâz
rivayet etti. (Dediki): Bize babam rivayet etti. (Dediki): Bize Şu'be, Amr b.
Mürre'den rivayet etti. (Demişki): Bana Zâzân rivayet etti. (Dediki): İbn-i
Ömer'e: Bana Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in meşrubat'tan senin dilinle
neyi yasak ettiğini söyle! Ve bunu bana bizim dilimizle açıkla! Çünkü sizin
bizim dilimizden başka bir diliniz var, dedim. Bunun üzerine şunu söyledi:
— Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) hantem'den nehiy buyurdu. Bu küptür. Dubbâ'dan da nehiy
buyurdu. Bu kabaktır. Müzeffet'den de nehiy buyurdu. Bu ziftli kabdır.
Nekîr'den de nehiy buyurdu. Bu da iyice kabuğu soyulan ve güzelce içi oyulan
hurma ağacıdır. Ve tulumlarda nebiz yapmayı emir buyurdu, dedi.
(1997) - وحدثناه
محمد بن
المثنى وابن
بشار قالا:
حدثنا أبو
داود. حدثنا
شعبة، في هذا
الإسناد.
{…}
Bize bu hadîsi Muhammed
b. Müsennâ ile îbn-i Beşşâr da rivayet ettiler. (Dedilerki): Bize Ebû Dâvud rivayet
etti. (Dediki): Bize Şu'be bu isnâdla rivayet etti.
58 - (1997) وحدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة.
حدثنا يزيد بن
هارون. أخبرنا
عبدالخالق
ابن سلمة. قال:
سمعت سعيد بن
المسيب يقول:
سمعت
عبدالله بن
عمر يقول، عند
هذا المنبر، وأشار
إلى منبر رسول
الله صلى الله
عليه وسلم: قدم
وفد عبدالقيس
على رسول الله
صلى الله عليه
وسلم، فسألوه
عن الأشربة.
فنهاهم عن
الدباء
والنقير
والحنتم. فقلت
له: يا أبا
محمد!
والمزفت؟
وظننا أنه
نسيه. فقال: لم
أسمعه يومئذ
من عبدالله بن
عمر. وقد كان
يكره.
[ش
(سلمة) بفتح
اللام وكسرها].
{58}
Bize Ebû Bekr b. Ebî
Şeybe dahî rivayet etti. (Dediki): Bize Yezid b. Harun rivayet etti. (Dediki):
Bize Abdulhahk b. Seleme haber verdi. (Dediki): Saîd b. Müseyyeb'i şunu
söylerken işittim. Ben Abdullah b. Ömer'i şu minberin yanında —Resûlullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’în minberine işaret etmiş— şöyle derken işittim;
Abdü'l-Kays'ın hey'eti
Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e gelerek ona meşrubatı sordular. O da
kendilerini dubbâ', nekîr ve hantem'den nehiy buyurdular. (Râvi Abdûl Hâlık diyor ki) :
Bunun üzerine ben
Saîd'e: Yâ Ebâ Muhammed Müzeffet'den nehiy buyurmadı mı? dedim. Zannetti ki onu
unuttu. Said:
O gün bunu ben Abdullah
b. Ömer'den işitmedim, dedi. Gerçekten (Abdullah da müzeffetde nebiz yapmaktan)
hoşlanmıyordu.
İzah 2000 de